Presentatie van Marcel van Kersbergen, winnaar IVIO Andries Greiner-Prijs 2008 (categorie 25 jaar en ouder), uitgesproken tijdens de prijsuitreiking editie 2011 op 9 november 2011 in de Kubus, Lelystad
Tot vandaag ben ik de laatste winnaar van de Andries Greinerprijs in de categorie boven de 25 jaar. Ik kan er dus nog even van genieten. Genieten is een van de meest duurzame emoties die deze prijs met zich mee heeft gebracht. Op die momenten dat ik er de afgelopen 2 jaren bij stil heb gestaan, heb ik daar ook echt van genoten. Zo van goh…Van al die inzendingen was er een jury die mij het beste vond, die het verhaal dat ik had geschreven het mooist vond. Ik weet niet of jullie dat herkennen, maar de erkenning van iets wat je met hart en ziel en veel plezier hebt gemaakt, waar je aan hebt zitten schaven om het helemaal in de juiste vorm te krijgen, waar je op gegeven moment helemaal achter stond is een fantastische sensatie.
Ik roep ook degenen die straks de prijs in ontvangst nemen op, daar vooral heel erg van te genieten.
Heeft de prijs deuren geopend? Niet in de zin dat uitgevers nu om mij stonden te dringen. Maar wel dat je serieus werd genomen door andere schrijvers en zeker door lezers. Wel in de zin dat als ik ergens optreed ik altijd wordt aangekondigd als de winnaar van de Andries Greinerprijs en dat dit onmiddellijk mij het prestige geeft van iemand die iets op het schrijversvlak heeft bereikt. Dat zegt meteen ook iets de uitstraling die de prijs in zijn relatief korte bestaan heeft gekregen. Dit is een prijs waarin er objectief en serieus naar je verhaal gekeken wordt. Je krijgt de prijs niet zomaar. Je moet er iets voor doen.
Tekenend als voorbeeld ben ik zelf. Het is natuurlijk mooi dat ik in 2009 de Andries Greinerprijs heb gewonnen, maar daarvoor heb ik hem twee keer niet gewonnen. Sterker nog: ik kwam helemaal niet voor in de elegante samenvatting waarin Andries Greiner altijd de titels en auteurs opnoemt van verhalen die goed waren, maar helaas dat jaar niet hadden gewonnen. Mijn eerste natuurlijke reactie hierbij was: het is aan de middelmatigheid van jury dat mijn genialiteit niet wordt herkend. Na enige bezinning heb ik deze defensieve reactie laten varen en kritische gekeken naar de verhalen die ik had ingestuurd. Nou daar was wel iets aan te verbeteren, niet veel natuurlijk maar toch….
Wat was er dan aan te verbeteren? Niet zozeer het verhaal dat ik wilde vertellen. Dat maakte op zich niet zoveel uit. Ieder verhaal is tenslotte de moeite van het vertellen waard. Maar in de manier waarop het verhaal verteld wordt, ligt een wereld te winnen. Zo ook met mijn verhalen. Vanaf dat moment heb ik mij geconcentreerd op techniek, op hoe een verhaal verteld moet worden op een dusdanige manier dat de lezer wil weten hoe het verder gaat en afloopt. Ik heb daarbij nadrukkelijk veel gehad aan de boeken die over schrijftechniek gaan en natuurlijk de Flevolandse schrijvergroep die zich in 2008 heeft geformeerd met als doel van de leden betere schrijvers te maken. En dat is natuurlijk het mooie: deze schrijvers hebben elkaar ontmoet bij de uitreiking van de Greinerprijs in dat jaar.
Ook hier heeft de prijs een betekenis. De inzendingen worden beoordeeld door een jury die kwaliteit hoog in het vaandel heeft. Daar gaat een aanmoedigende prikkel van uit. Het dwingt je namelijk nog eens naar het verhaal te kijken, omdat je weet dat je met de eerste versie er niet zal komen. Die oefening maakt iemand een beter schrijver. Iedereen kan springen maar als de lat hoog ligt, zul je moeten oefenen om er over heen te komen.
Maatschappelijk heeft de prijs een dubbele betekenis. Allereerst laat het de betrokkenheid zien van de sponsor en organisator van de prijs: de onderwijsinstelling IVIO. IVIO bestaat dit jaar 75 jaar en is ontstaan in de crisisjaren van de 20e eeuw. Ontwikkeling van talenten bij mensen om zichzelf beter te kunnen vormgeven, staat van oudsher hoog bij deze organisatie in het vaandel. Daarnaast is de prijs een Flevolandse prijs. Het gaat hier om het stimuleren van Flevolands talent. Het creëren van een platform waarop schrijvers uit Flevoland hun verhalen kunnen laten zien en hun vakbekwaamheid kunnen aanscherpen is van grote waarde voor de ontwikkeling van de cultuur en zelfbewustzijn van de provincie.
Innerlijk heeft de prijs bij mij een deur die op een kier stond verder geopend. Dit betekent dat ik me nog serieuzer op schrijven ben gaan concentreren, met als eerste concreet resultaat dat ik voor de periode 2011-2013 het Stadsdichterschap van Lelystad mag bekleden. Dat is een prachtige erefunctie die de bekleder daarvan, met gedichten onder de arm, langs verenigingen, recepties, scholen en diverse media laat reizen. Ik heb mijzelf overigens hiermee in een lastig pakket gebracht, omdat de techniek van poëzie en proza nogal uiteenloopt en zich niet per se gemakkelijk laat mengen. Het schrijven van proza is onderdruk komen te staan en dat vind ik, hoe mooi ik de functie van Stadsdichter ook vind, iedere dag weer jammer. Daarmee is het woekeren met de tijd nog lastiger geworden
Op het prozagebied heb ik inmiddels,met veel tijdstress, een thriller afgerond die zich geheel in Lelystad afspeelt en verwerk nu de laatste feedback van mensen die zo grootmoedig waren het manuscript te lezen. Daarnaast heb ik bijna genoeg verhalen om daar een boek van te maken. Rest mij de laatste lastige hobbels van een uitgever en een lezerspubliek te vinden. Naast het schrijven van poëzie en proza, is daar eigenlijk geen tijd voor. Maar als ik uiteindelijk in boekvorm gepubliceerd word, zal ik dat aan IVIO en Andries melden.
Maar uiteindelijk is het openen van die innerlijke deur en hem binnenstappen, het beste wat het winnen van de Andries Greinerprijs heeft opgeleverd. De prijs is brandstof geweest voor iets dat ik maar eenvoudigweg passie noem. De passie om de verhalen en gedichten die in me zitten vorm te geven en te delen. Het ontdekken van passie is iets fundamenteels. Dat gaat niet meer weg: heb je wel een schrijver horen zeggen, nog één verhaal en dan ga ik met pensioen. Nee, precies en dat is wat passie doet.
Mijn eindboodschap aan alle schrijvers die meedingen naar de prijs is dan ook: ga door hou vol, ook als je dit jaar niet wint. Ieder verhaal is de moeite waard om verteld te worden. Wees ambitieus. Leg de lat hoog voor jezelf en ga voor kwaliteit. Geniet van het proces van schrijven en van het feit dat je een talent hebt dat je kunt ontwikkelen en natuurlijk van het moment dat misschien wel een keer komt, namelijk dat je de Andries Greinerprijs hebt gewonnen.